Bài Cũ Trên Diễn Đàn "Trí Thức VN
Trước Thời Cuộc":
Bài Giảng
Trên Mạng Cho FRANK! (bây giờ giảng cho ngụy)
Nguyên Khả Phạm Thanh Chương
Các
cụ ḿnh nhà quê, lạc hậu, ăn nói chữ nghĩa
thông tục, bặm trợn mà nói ít sai điều ǵ. Viết
lách quả là cái nghiệp. Nghiệp tức là nhiều hệ
lụy. Tôi vẫn cứ tự nhủ "dư dục
vô ngôn". Thôi !chẳng nói làm con mẹ ǵ cho mệt!
"Biện giả bất thiện", căi măi nó không hay.
Nhưng ở cái xă hội dân chủ, muốn giữ
được dân chủ tự do, mọi người cứ
phải căi, căi cho ra, cho cùng kỳ lư mới được.
Lời khuyên "biện giả bất thiện" có chỗ
không hợp, ít nhất là trong lănh vực này. Có những lúc
phải căi, căi phải thẳng! Và phải bắt chước
cụ Nguyễn Trăi là:
Ưu du thả phục ngôn dư hiếu.
Phủ ngưỡng tuỳ nhân tạ
bất năng.
(Nguyễn Trăi)
Ung dung cứ nói điều ta thích!
Cúi ngẩng chiều người ta
chẳng ưa.
Bản
tính thôi khinh bỉ sự thậm thụt, lấm lét. Nên
thựng không bao gị Tôi để tâm phí giờ đến những
lời bóng gió, bâng quơ, chỉ trỏ sau lưng. Nhất
là với những lời của kẻ nặc danh.
Nhưng khi cần v́ cái "nghĩa", cũng phải
phá lệ. Đă bảo tên tôi là Nguyên Khả mà: “Vô Khả Vô Bất Khả.”
Tôi
lại vốn b́nh dân, học hành không cao, chỉ vỏn vẹn
có tí chữ cổ, nghĩa cũ, đă dùng gần cạn
rồi. Bà con anh em chửi quá, bảo dốt , động
tí lại sổ nho. Thời buổi này, xứ này, có ngon th́
văng tiếng Tây với người ta. Hôm nay cũng ráng
đổi gió Tây, pha chêm tí tiếng Tây cho hợp với môi
sinh thiên hạ giả làm "trí thức."
Chữ
ít nên không thể làm thầy ai được, phần v́ sợ
mang họa. Ông Mạnh Tử có lần đă bảo tôi: "Nhân
chi sở họa, tại háo vi nhân sư". Cái họa
của nguời ta là cứ muốn làm thầy đời!
Nhưng lần này cũng cố gắng làm thầy một
phen, không phải thầy thiên hạ, chỉ làm thầy một
ḿnh bạn thông dịch viên Frank Trịnh thôi. (Tôi đoán
Frank là tên, c̣n Trịnh là họ, nên gọi tên Frank cho
đúng cách người Việt).
Tôi
đă "cạch" các Diễn Dàn rồi, chỉ đầy
một lũ đeo mặt nạ. Mời người ta
vào tưởng cùng phe cánh, đến khi thấy không
"phải vậy" là ḷi đuôi, đục khoét,
ngăn chặn. Kẻ Sĩ hoà nhi bất đồng, Diễn
Đàn Việt Kiều, đồng nhi bất hoà! Nhưng cái giống
bạn bè, quen biết, v́ cả xấu và tốt, họ cứ
gửi bài. Thiên hạ cứ gửi vào hộp thư ḿnh.
Trước đây th́ "được" bài Nguyễn
Đạt Thịnh, nay lại "bị "bài của thông dịch
viên Frank . Dù đang bị nhức mắt, Bác Sĩ khuyên
không được thức khuya dùng Điện Toán, phải
nghỉ ngơi. Phải bỏ dở bài viết về Nho
Giáo ( trong Xă Hội Tư Sản Kỹ Thuật, Thị
Trường Hiện Đại), Tôi cũng phải gắng mà
viết "giảng" cho Frank một bài về ...về
ǵ nhỉ? A! Về mọi thứ mà Frank chưa hiểu.
Tây
nó có câu rằng: "Those who can, do. Those who can't, teach. Those
who can't teach, teach education!" (Ai có khả năng, th́
làm, kẻ bất tài, đi dạy. Những kẻ không có
khả năng dạy, th́ dạy sư phạm) Cho nên Ông Nguyễn Hiến Lê tự
trọng, không dám dạy người ta viết văn.
Nhưng với Frank th́ câu này hợp cách. Bạn Frank đừng
vội nóng! Tôi nói có sách, mách có chứng. Không hàm hồ v́ yêu
ghét ai cả. Tôi sẽ giải thích ngay sau đây thôi.
Đầu
Tiên tôi muốn dạy Frank về cách thẳng thắn. Muốn
phê b́nh ai, cứ thẳng tên người ta ra. Bặm trợn
th́ như Tôi , hoặc Văn Thanh, không th́ lịch sự
như Xuân Triệu cũng được. Muốn nói sao cũng
được, nhưng cần thẳng. Lấm lét dùng chữ
"ai đó" nó hèn không tốt. Khuyên người ta nhẹ
nhàng, th́ chính ḿnh đừng dùng những chữ như
"côn đồ, vô học" v.v V́ thật sự chẳng
ai là vô học hết. Việt Cộng nó cũng học mà học
Mác, học Đảng thôi. Hơn nữa , Frank viết :
“người viết bặm
trợn, ngôn ngữ hàng tôm hàng cá là không đáng "trí thức"!”
-Thế
là Frank lầm to quá! "Trí thức" không phải là
tử chỉ phẩm tính, đạo đức hay tư
cách như Quân Tử, Đại Nhân, Kẻ Sĩ, hay Sĩ
Phu.. Nó chỉ có ư nghĩa bạn có khoa bảng chuyên môn nào đó. V́ thế Ông Nguyễn
Hiến Lê đă nhận xét trong quyển "Khổng Tử"
về ảnh hưởng Khổng học của Nho giáo,
là đă đào tạo ra một giới người duy nhất
được thiên hạ ngưỡng kính, không chỉ v́
kiến văn, (nhiều khi không có kiến văn chuyên môn),
mà chính là ở đức độ, nhân cách, và trượng
nghĩa. Như
Kế
đến là về "Mục
Đích của Viết Lách". Viết có nhiều mục
đích, không nhất thiết phải để làm một
cái ǵ đó trong một định nghĩa nhất định
nào đó. Cái mục đích này nó tùy vào nhu cầu của
người cầm bút "thấy" nó. Họ tự lựa
chọn và định nghĩa cho họ. Có khi chỉ để
chơi, cho vui với đời, khen hoa thưỏng nguyệt,
tụng đàn bà đẹp v.v Có khi chỉ để lấy
le tán đào. Lấy được vợ xong là chừa, và
đấm vào không viết nữa...Hoặc không được
"phép" của vợ cho viết nữa! Hoặc viết
chỉ để khoe cái ngu của ḿnh, cái dại của
ḿnh; cũng là một mục đích.. Cái này ai cũng biết,
chắc Frank tự biết điều này rồi không giảng
ra nữa.
Văn
cũng có nhiều loại. Loại văn thư lại, báo
cáo, quảng cáo, trường quy. C̣n lại là văn
chương, như văn phiếm, trào phúng, trích biếm,
châm biếm, hí lộng, tiểu thuyết v.v Quên c̣n văn
thông dịch nữa chứ! Tí nữa lại quên nghề ruột
của Frank!
-V́
thế mới nói Nhà Văn, thầy giáo môn Văn, nhà phê b́nh
văn, kư giả viết kư sự, và kư giả viết
tường thuật, khác nhau xa lắm.
-Văn
phong th́ tùy thiên tư cá tính. Nhưng cách viết, cũng tùy
mục đích, đề tài và đối tượng. Giống
như cách cư xử vậy. Khổng tử, một lần
không muốn tiếp một người đến nhà mà
ông khinh, Ông sai người bảo ông đi vắng, và đợi
cho chàng kia vừa ra đến cổng, th́ bên trong Ông gẩy
đàn lên cho biết là ḿnh có nhà! Đấy, cái cung cách thanh lịch,
hay bất nhă nó tùy cảnh tùy người, tùy đối
tượng, là v́ thế.
Đối
với những vấn đề trơ trẽn, có liên quan
đến hạng mặt dầy, th́ phong cách ngôn từ sẽ
phải khác.. Xưa có Tú Xương , Nguyễn Khuyến, Đồ
Phồn, Tú Mỡ v.v Cũng chính là v́ mục tiêu, "nguyên
tắc" này. Tây nó gọi là "Shock Therapy". Cận
đại có Duyên Anh Vũ Mộng Long.
-Đem
Duyên Anh ra làm thí dụ cho gần cận, v́ ai cũng biết.
Duyên Anh nhiều người khen, lắm kẻ chửi! (Đến
Chuá Giê Su, Phật, Không Tử , đương thời của
họ, c̣n có lắm kẻ ghét, muốn giết nữa th́
chẳng ai lạ ǵ chuyện yêu ghét!) Văn chương
không cần học trường quy, Duyên Anh chẳng học
trường Đại Học nào, chẳng cần có thầy
Tây, hàng ngoại Cóp Pơ ,Cóp Péo ǵ cả, mà lỗi lạc.
Tùy đề tài đối tượng, mục đích
Duyên Anh viết khác nhau. "Ḅ sữa gậm cỏ
cháy", phân tích xă hội, chính sách giáo dục chân t́nh, rơ
rệt mà sắc bén; "Hoa thiên lư, Con Sáo của Em Tôi
v.v" ngậm ngùi ,cay đắng, t́nh tự đầy
nhân bản; "Mơ làm người Quang Trung, Bồn Lừa",
dí dỏm, nhẹ nhàng, châm biếm, nhưng giáo dục ái quốc..
Ông viết về tuổi
thơ chứ không hẳn là cho
tuổi thơ. Người lớn đọc vừa
thích vừa tức, vừa xấu hổ! Lúc cần khẻ,
nhổ vào mặt vào hạng người mặt dầy, loại
"đầu con tôm" th́ viết như loại "Ngồi
Buồn Găi Háng Dái Lăn Tăn" của Con Ong, giọng
Thương Sinh. (Đây là điểm hănh diện và đáng
khoe về cái "tự do" của Miền
Nói
gần cận hơn, khi phê b́nh Nguyễn Đạt Thịnh,
v́ đề tài là phê b́nh "văn học chính trị,
chính khuôn", mà người bị phê là Nguyễn Đạt
Thịnh, một người thẳng thắn và tư cách,
Ông viết trong chân t́nh và chính đáng, Tôi viết "nói
khẽ với Nguyễn đạt Thịnh", hoặc
viết về cảm xúc với thân phận con người
trong cái nghĩa tử , nghĩa tận, tôi viết "Nói
Nhời Nhỏ Nhẹ"; hay như tâm sự với
giới trẻ về đất nước , Tôi viết "Lối
Về, Núi Sông có Mấy Nẻo T́nh". Lúc cảm khái
cái t́nh vợ chồng, niềm ái, mối ân , cái nghĩa,
trong chăn gối của người Việt
Nói
rơ ra hơn để Frank học thêm, cách viết thật
ra cũng là một cách làm "chính trị" đấy.
Đă bảo chẳng có cái ǵ mà đi ra khỏi chính trị hết!
Dĩ nhiên là hiểu theo nghĩa của Không Tử trong Luận
Ngữ. Nghĩa là làm cái bổn phận trong cương vị
khả năng của ḿnh là đóng góp. cho xă hội. Tôi, hay
bất cứ ai viết về "thiên hạ" cũng
trong cái "cảnh ǵới" này. Nó chính là bảo vệ
Dân Chủ, Tự Do, nhất là Tự Do Ngôn Luận, mẹ của các
thứ tự do. Thứ Tự Do mà Tôi quí nhất,
tôn trọng nhất, và giữ nó bằng mọi giá. Một
Ông Mỹ cũng đă nhận định:
“Moderation in the protection of
liberty is no virtue; extremism in the defense of freedom is no vice.”
Senator Barry Goldwater.1909-1998
(Ôn hoà trong bảo vệ tự do không phải là Đức Hạnh
hay ho. Cực đoan trong bảo vệ Tự Do không phải
là tội xấu)
Đúng
hay không những trường hợp khác chưa rơ. Nhưng
trong t́nh trạng ngôn luận th́ rơ ràng đúng! Chưa hết,
những ai có cái thái độ muốn lưu giữ cái
"dĩ hoà vi quí", vui vẻ cả làng của một
gia đ́nh, nội bộ riêng tư, tập thể khép kín,
mà mù ḷa đem ứng dụng cho tập thể xă hội mở
rộng, th́ nên suy ngẫm câu này của Benjamin Franklin
(1706-1790):
"They that can
give up essential liberty to obtain a little temporary safety deserve neither
liberty nor safety". , Letter to Josiah Quincy, Sept. 11, 1773. (Những kẻ mà bỏ
sự Tự Do thiết yếu để được một
chút an toàn tạm thời th́ không xứng đáng được
huởng cả Tự Do lẫn An toàn).
Dân
Tộc Viêt Nam và các Dân Tộc "hiếu hoà" khác
đang "xứng đáng" sống với cái "sợ
náo động" và " sợ mất ổn định"
của họ. Họ đang sống "an toàn" đấy,
"b́nh yên" đấy! Ai định làm ǵ nói ǵ th́
đều bị ngăn chặn lại bằng những
thứ lư luận ấy. Xúi biểu t́nh là "bạo động",
xuống đường chống công an, quân đội
đàn áp, là gây "chiến tranh", tạo "nội
chiến"!!! Đảng cầm quyền nào, ở đâu, cũng
muốn dân chúng hành xử dĩ hoà vi quư để cai trị,
đè đầu. Có ai dám nói dĩ hoà vi quí với các Công
Đoàn bảo vệ quyền Công nhân không? Dĩ Hoà Vi Quí, Nó tốt
với tương quan cá nhân, tập thể nhỏ,
nhưng là đại họa khi ứng dụng vào xă hội,
quốc gia. Đạo Học Á Đông bị lạm dụng và hiểu
sai, ứng dụng sai ở chỗ này. Cứ nh́n những
buổi tranh luận ở Quốc Hội của những
nước Dân Chủ Tự Do thật sự mà "khiếp".
Nào mồm loa mép giải, nào cười nhạo, quát tháo v.v
rất là "hàng tôm hàng cá"! Ấy dân chủ và tự
do nó sống được chính nhờ những cái "bất
thiện" này! Bất cứ ai có thái độ độc
tài ước vọng phi dân chủ đều "ghét"
cái quốc hội tự do. Đa số chúng ta, ngựi Á Châu
nói chung, Việt
Tôi
và Ông Trần Khuê đă căi; rồi Tôi "căi" cả với
Xuân Triệu, tốn không biết bao nhiêu là giờ vào mạng,
điện thoại, để tranh luận vấn đề
này: Tuyên Truyền, Ôn Hoà, Nhẹ Nhàng, Bặm Trợn v.v này!
Người Mỹ, mà dĩ hoà vi quí th́ hôm nay làm ǵ có tượng
nữ thần Tự Do. Người dân Nga, Đông Âu mà ôn hoà
th́ làm sao mà Cộng Sản nhả lại Tự Do Dân Chủ!
Miên nhờ LHQ giải quyết ôn hoà đấy! Tự Do
đâu? Dân Chủ đâu? An
Toàn đâu?
Như
thế trong tiến tŕnh tranh đấu cho Tự Do, và bảo
vệ Tự Do đang có, nhất là với tự do ngôn luận,
th́ cần phải bặm trợm , có ít tí "nổi loạn"
khỏi cái "đa số” như Tổng Thống Mỹ
, Thomas Jefferson, 1743-1826 nhận định "A little
rebellion now is a good thing" (Lúc này (hoàn cảnh này), Nổi
loạn một tí là một điều tốt). Khổ
cái thiên hạ ít ai động năo. Lại hay vào hùa..
Nhưng ngay cả khi may mắn vào hùa được với
đa số ủng hộ, cũng nên cẩn thận! V́
đa số chưa tất đă đúng, có khi chỉ là vào
hùa, như cả thế giới Âu Tây đă ngu muội theo
cái dạy bịp bợm, ngu muội của Giáo Hội La
Mă Trung Cổ là quả Đất bằng phẳng, và định
ném đá "thiểu số duy nhất" Gallileo, khi Ông
nói quả Đát tṛn và quay nữa cơ!!!! Cho nên Mark Twain
(1835-1910) nhận định rất chính xác: "Whenever
you find yourself on the side of the majority, it's time to pause and
reflect" , (Bất cứ lúc nào bạn thấy ḿnh thuộc
phe đa số, đấy là lúc nên đứng lại và
suy tư phản ảnh sự việc). Đám đông vào hùa nó
nguy như thế đấy.. Frank cẩn thận nhé! Bây giờ
đă hiểu và phân biệt được Dân Vận (cầu
số đông theo ḿnh) và Dân Trí (thẳng thắn và nhận
thức sự thật) khác nhau chỗ nào chưa?
Mà
Tự Do là ǵ cơ chứ? Nh́n ở đâu để thấy
tự do, Triết Gia Đức, Frederich Neitzsche(1844-1900 ) trả
lời hộ chúng ta:
Then what is freedom? It is the will to be responsible to ourselves. (Denn was ist Freiheit? Dasz man den Willen zur Selbstverantwortlichkeit hat.)- (Vậy tự do là cái khỉ ǵ? Nó chính là ước vọng đưọc trách nhiệm với chính bản thân chúng ta.)
Nó là khát vọng được trách nhiệm với chính ḿnh! Vậy Tự Do Ngôn Luận, hăy để ngựi ta nói bất cứ cái ǵ, và hăy để họ tự trách nhiệm với những ǵ họ nói. Phương tiện "chữ nghĩa" chỉ là phụ.(Ngôn ngữ là "phương tiện" mà phải không Frank, ngôn ngữ thật là ngôn ngữ vô âm cơ đấy nhé! (Non-Verbal Language). Ta nói lên điều ǵ, tùy cách, miễn cần phải nói từ tâm, để bảo vệ Tự Do, Chính Đáng, và Sự Thật... Đâu phải tuyên truyền để cầu một điều "lợi" mà cần thuyết phục số đông? Chuá, Phật rao giảng chân lư mà các ngài đâu có nói "nhỏ nhẹ" chiều người, để cầu số đông? Chuá c̣n nổ xung thiên đập phá những kẻ buôn bán trong đèn thờ Jerusalem nữa đấy! Các vị này họ cần làm tỏ chân lư và sự chính đáng! Đến hơn hai ngàn năm rồi mà đă có được đa số theo đâu? Nhưng những chân lư, chính đang ấy th́ khó chối bỏ, dẫu chẳng mấy ai chịu thực hiện.- Frank, bạn trích dẫn Chuá Phật không đến nơi đến chốn đấy nhé.. Tâm của bạn không trong sáng... V́ hèn , hay bất tài ? Có lẽ! (Mẹ, không hiểu sao hôm nay sổ Tây khiếp thế, chắc giảng cho thầy “Thông Dịch” nên có hứng chăng?)
Mà Thôi , Các cụ ta bảo "Rắm ai vừa mũi người ấy", Tây nó có câu "He thinks his shits don't stink"(Nó nghĩ cứt nó không thối). Frank viết tản mạn dạy đời nên thế này thế nọ, mà không ngửi thấy chính Frank là thủ phạm. Chỉ khác ở chỗ ngựi ta th́ can đảm to tiếng đánh rắm ṛn tan, c̣n Frank th́ lấm lét, tḥ thụt x́ hơi. Mà cái giống x́ hơi nó thối lắm đấy, Frank nhé!
Đến đây, Frank chắc chửi
thầm bảo “thằng Nguyên Khả” này sao nó nói nhăng
nói cuội đủ thứ thế này.? Ấy, Frank , bạn
là "thầy giáo" thế bạn có biết câu này không?
"Good teaching is
one-fourth preparation and three-fourths theater. (Giảng dạy tốt
là chuẩn bị một phần tư, và ba phần tư
c̣n lại là hí trựng)- (Gail Godwin)- ..Dạy bạn theo đúng sách vở
sư phạm đấy nhé! Chuẩn bị một phần
tư thôi, ba phần tư là muá vui , cho nó dễ tiêu hoá!
Thiên hạ “cơi ngụy” có nghe ké bài giảng này cũng không
ngủ gật!!!
Trở
lại cái chữ Văn, Văn Chương! Bạn Frank,
cái yêu ghét chân thực tự do, như Phùng Quán, nó làm ra
văn chương. Nhà văn nh́n một cảnh, một vật
tùy tâm mà phát chữ, miễn là tự tận tâm của ḿnh,
sai hay đúng tùy người.
-Mẹ
khóc, yêu quí mẹ, xúc động như tôi th́ đă có lần
viết ở đâu đó: " Lần đầu tiên
trong đời, tôi đă theo giọt nước mắt
chan chứa biển t́nh, đếm lần những vết
nhăn trên má của Mẹ...". Ghét một bà già quái
ác khóc vờ th́: Nước mắt nhoè nhoẹt chung quanh
đôi mắt lờ đờ ráo hoảnh... đến cá
sấu cũng giật ḿnh.. v.v
Chứ
viết văn thông dịch, trường quy lúc nào cũng
nhạt như nước ốc, ỏn thẻn th́ đâu
phải văn chương! Frank biết một nhưng
chưa biết mười ở những điểm này.
-Văn
chương chữ nghĩa nó đa nguyên đa dạng
như vậy, nghệ thuật và thủ pháp văn học
nó là như thế. Không phải lúc nào cũng như
"Cung Oán"! hoặc "Sử Kư Toàn Thư" hay
"Lục Vân Tiên". Frank có hiểu ra chưa? Khi nào hứng
lên, có can đảm sống thật với ḷng th́ Frank sẽ
viết khá hơn, thật hơn. Thiên hạ sẽ biết
đến một nhà văn Úc gốc Việt, Frank Trịnh,,
chứ không phải là ông Thông Dịch làm giáo dạy ngôn ngữ
thông dịch, dù văn bằng của Frank có đến cỡ
nào !
Nói
tóm lại văn chương chữ nghĩa nó không thuộc
sở hữu của khoa bảng, “trí thức”, nó là của
mọi người, nên có văn chương b́nh dân là v́ vậy..Nó
là văn chương , v́ có t́nh và ư tứ ở trong ấy.
Nó có cái tâm cảm trôi nổi của sự đời, lóng
lánh hoặc bầy hầy. Mà t́nh và ư tứ của thiên hạ
th́ vô thường, vô biên. Nhưng văn trường sở
, quy phạm, thư lại th́ chắc chắn là đặc
hữu của khoa bảng và thông dịch viên: Vô tính, vô ư,
khô khan. Không ai tranh vào được. Phải học ở
“trường” mới có.
Frank
thấy không! Văn trường sở nó khác văn
chương là v́ thế. Cho nên đâu phải ông “Tiến Sĩ”
nào cũng viết văn được đâu, dù luận
án cả trăm trang dầy cộm. Có đúng không thưa
ông Frank Thông Dịch? Đến như GS Nguyễn Đ́nh Hoà c̣n
không làm được nhà văn nữa là. Ông Nguyễn Tấn
Đời chỉ viết kư sự đời ông! Trong khi Duyên
Anh lại là nhà văn nổi tiếng, hoặc Tây th́ có anh
chàng tù tội Henry Charière trở thành nhà văn.( Pa pi ông,
ngựi tù khổ sai.)
-Nhân
nghe Frank nhắc đến cái bài ǵ dạy sinh viên viết
văn. Tôi lấy làm lạ... Mà cũng không lạ. V́ rơ
ràng, kẻ có khả năng th́ làm, kẻ không có khả làm
th́ lại đi ...dạy...người ta làm! Kẻ không có
khả năng dạy…. th́ lại đi dạy sư phạm!!!
("Those who can, do. Those who can't, teach. Those who can't teach, teach
education!") )Mẹ, kể ra mấy thằng mũi lơ cũng
có đưá thâm ra phết!
Tôi
ở Úc cũng như Frank. Trường VUT , ngày tôi rời
Mặt Trận QGTNGPVN của Đề Đốc Minh, trở
lại học, năm 1989, lúc c̣n là FIT, có giảng viên G. Phan
, tự nhận lập lờ làm "Giáo Sư" (Không phải
chức Professor), dạy tiếng Việt cho Úc. Trong danh sách
đăng kư môn dạy, th́ có tên, nhưng mướn
người khác đứng lớp. Cho đến bây gị mới
chỉ được phong làm phó giáo sư thôi! V́ "ráo
thư" này dạy môn Việt Văn, Văn Học Hán
Nôm mà một chữ “:nhất” bẻ ra không biết. Khả
năng viết th́ cỡ lớp mười. Ăn nói, cả
Anh lẫn Việt, th́ như các cụ nói "Chó ăn vụng
bột". Tôi đă đưa vụ việc này lên báo Việt
ngữ và báo Úc (1991).. Ông Giáo Sư có gửi người gặp
tôi điều đ́nh, hợp tác..."mần ăn giáo dục"!
Một vài đại diện hội đoàn "bán chính thức",
và các anh chị Sinh Viên trẻ khuyên tôi nên bỏ qua đi,
đừng vạch áo cho người xem lưng, và nhất
là , nồi cơm sinh sống của vợ con ngựi ta nữa.
Thế là tôi bỏ. Chắc Frank hợp tác với "ráo
thư" này, dạy sinh viên viết văn chăng? Nếu
thế th́ không lạ.. Câu nói của tây mũi lơ đó nó
đúng quá: “Those who can't , teach!”
Thế
mới thấy, không phải chỉ có các nước lạc
hậu độc tài như CSVN mới có cái tṛ nham nhở
giáo dục. Phe nhóm mua bán chức vị, học vị, thậm
thụt đưa đẩy phe cánh ḿnh vào. Không phải chỉ
ở các nước CS mới có hạng "dởm".
Thế mới biết cái mảnh bằng, cái “Trí Thức”,
nó cũng chỉ hơn gang thôi! Nó không thể là thước
đo bản lănh, kỹ năng của một người,
chứ đừng nói đến nhân cách, trí dũng! Nhớ
đấy Frank nhé, hăm bớt cái khoe "trí thức, khoa bảng"
lại..
-Nhưng
vẫn cứ lấy làm ...lạ...nữa !!!! Tôi học th́
ít, cứ bị trường đuổi, nên ở Úc chẳng
bao lâu, mà đi ra đi vào cũng năm trường Đại
Học. V́ thế Tôi cũng biết tụi Úc nó kỹ lắm.
Sinh Viên nào năm thứ nhất và năm thứ hai cũng
phải học ǵờ phụ đạo cách viết nghị
luận, quy nạp, khai diễn, thông tin, tranh luận, b́nh giảng,
làm báo cáo, v.v.. và cả cách trích dẫn cho đúng trường
quy..dĩ nhiên bằng Anh ngữ . Ngay đến khi lên làm
luận án Tiến Sĩ cũng phải qua một khóa phụ
đạo vài tuần về cách viết luận án, duyệt
sách, và chuẩn bị bảo vệ luận án.. Thế th́
cần ǵ đến các "thầy ngoài" nhỉ? Mà bảo
là dạy viết "văn chương" để làm
báo viết báo văn nghệ, th́ lại càng hăi!!! Giời ạ!
Đến Ông Vơ Phiến c̣n không dám dạy người ta viết
văn nữa đấy. Mà có dạy dịch văn
chương lại kinh khiếp nữa. Dịch th́ không
khó, nhưng dịch “văn chương” bắt buộc phải
có tí năng khiếu văn chuơng làm căn bản rồi
mới đến khả năng ngôn ngữ. Cũng như
diễn thơ, dịch thơ, là phải có năng khiếu
thơ và "hơi thơ", chứ không sẽ biến
thơ thành vè và chửi cha bài thơ.!!! C̣n làm báo chuyên môn
thông tin th́ phải có trường báo chí đàng hoàng, văn
pháp, chữ dùng nó khác hẳn! Cho nên, thật t́nh Tôi “không hiểu”
nổi phần này! Nếu bảo
là Nguyễn Hưng Quốc tức Tuấn, th́ tôi không có ư
kiến. V́ khi Tôi rời VUT, đi Sydney học, th́ Tuấn
vào dạy tiếng Việt (cho Úc gốc Việt!).. Năm
1995, Tôi về lại V.U.T , chỉ gặp qua trong pḥng họp,
và nghe nói lại, là nhân vật mới. Hỏi thăm các ông
"Úc rặt" quen cũ của Tôi, th́ họ chỉ
nhún vai cười cười bảo đi gặp G.S Rob
Pascoe, giảng sư cũ của tôi, lúc ấy là Khoa
Trưởng (Dean of Faculty) ở tận Saint Alban mà hỏi!
Lạ! Nhưng không thắc mắc chuyện thiên hạ.
Ḿnh c̣n việc của ḿnh. Rồi năm sau tôi nhận
được học bổng ở Macquarie và lại về
Sydney nên không rơ.
A
! Tôi hiểu rồi , Có phải Frank muốn khoe để
lấy thêm "uy-tín" không? Như vậy là không tự
tin đấy Frank ạ. Ḿnh đúng là tự do nơi cái
đúng, cái hay, chứ không phải v́ ḿnh lôi đủ thứ
những thứ ấy ra đâu.. V́ khi ḿnh dở rồi,
hay chưa được giỏi, th́ càng lôi những thứ
quỷ ấy vào, càng làm rơ ra cái yếu kém của ḿnh ra
thôi!!!
-Này
“Ông giáo thông dịch”. Thật t́nh mà nói, Tôi không có khả
năng viết văn, nên không viết văn chương,
mà chỉ viết tản mạn sự đời. V́ thế
Tôi mới dạy Frank về Văn và Văn Chương.
Đúng với tinh thần câu :" Those who can, do. Thoe who
can't, teach". Frank khoe học thầy Tây dạy viết
văn trường sở, bằng Anh ngữ. Bây ǵờ
chúng ta làm tṛ vui giải trí cho bà con xả hơi nghị sự.
Kính Frank ở xa không biết mặt, Tôi để Frank chọn
đề tài. Tôi và Frank mỗi người viết hai bản,
một Anh, một Việt, ǵới hạn trong 500 chữ,
theo đúng lệ trường Tây. Rồi đăng lên
để bà con "b́nh văn" thay đổi không khí
con thuyền Nghệ An , của bất cứ Diễn Đàn
nào Frank chọn. Với Tôi không quan trọng. Tôi chán những
cái thứ vờ vịt tự do ngôn luận báo chí ấy lắm
rồi!.. Tây nó có nói.. "Freedom of the press is guaranteed only
to those who own one. " (Tự do báo chỉ chỉ đưọc
bảo đảm với những ai làm chủ báo ) A.J. Liebling.-1904-1963. Họ có mật
khẩu, quyền đăng, xoá, Tôi không có.. nên coi như
...không quan tâm!
Frank
là chuyên gia ngôn ngữ, thông dịch, c̣n tôi học "bốc
phét, lư sự" kinh tế thế giới, và chính trị
quốc tế.. Giúp cho các diễn đàn trước mua
vui, sau làm nghĩa... Đồng ư không? Chờ Frank trả lời
nhé!
Trước
khi dứt bài "giảng trên mạng" (không phải
trên núi như Chúa!) Tôi muốn nhắn Frank thế này: "In
aliis rebus alius est praestantior" (Everyone excels in something in which
another fails)- Mỗi người đều có khả
năng làm tuyệt một cái
ǵ đó mà một kẻ khác thất bại.) Tôi và bạn
hăy làm những ǵ ḿnh có thể làm hay nhất giỏi nhất.
Thí dụ Tôi viết phiếm, "chích" luận, bạn
làm thông dịch viên. Đừng bắt chưóc người, và
đừng đ̣i hỏi người khác bắt chưóc
ḿnh. Để họ làm những ǵ họ làm tốt nhất.
Khi cầm bút, phải ṣng phẳng và thể hiện tối
đa cái “cá tính” thật mạnh của ḿnh, của riêng
ḿnh. Đừng thập tḥ, lấp ló như con rùa đen. Từ
ngày thấy cái tên Frank trên mạng, Tôi cũng chỉ thấy
cái lợn cợn, vài lời chọc ra chọc vào! Thế
thôi! Không tương xứng với những "chiêng trống
giáo đầu" của bạn.
Nhưng
dù ǵ đi nữa, tất cả là quyền chọn lựa
của bạn... Bạn dạy thiên hạ , th́ tôi dạy bạn
vậy thôi. Cái quan trọng là không bao giờ dừng lại
và phải chất vấn đủ mọi thứ. -(The
important thing is not to stop questioning)( Điều quan trọng là
không được ngưng chất vấn) (Albert Einstein).
V́ thế tôi lúc nào cũng chờ các vị khác “dạy” tôi
như Văn Thanh, Xuân Triệu “dạy” tôi vậy. Đúng ḿnh
nghe, sai ḿnh “dạy ngược” lại lo ǵ. Hy vọng 40
năm sau được đọc thêm những tác phẩm
của nhà văn Úc Gốc Việt Frank Trịnh... Không phải
chỉ có các bản dịch “đặc sắc” trong những
phiên toà ở Úc Tḥi Ḷi. Tôi tin và hy vọng như thế!
Thân
ái.
Tháng
11-2001
Nguyên Khả Phạm Thanh Chương
TB.
Nhưng Frank này, đừng nóng giận, thư thả mà
nghĩ sẽ thấy cái chân t́nh của Tôi, cũng như
tôi thấy cái chân t́nh của Văn Thanh, Xuân Triệu vậy.
Nếu có tức..th́ cứ thẳng thắn trả lời.
Đừng bắt chước ông bạn "giáo sư DạyViệt
Ngữ Cho Úc" (Vietnamese as Second Language) của bạn"
là mớm cho các "độc giả" phê b́nh góp ư, c̣n
ta cứ lẳng lặng bên trong phong thái nho nhă trí thức,
không vướng sự đời, th́ hỏng. "Scratch
a gentleman and you find a Crook" (Cạo da một thằng
"thâm trầm văn nhă", Bạn sẽ thấy một
thằng bịp).